Riskant stilzitten, oftewel passieve risicoaanvaarding

Bij de beantwoording van de vraag of [appellante] het risico dat de bouw- en gebruiksmogelijkheden op het perceel zouden kunnen worden beperkt of komen te vervallen, heeft aanvaard, is van belang of de voortekenen van de voor haar nadelige planwijziging reeds enige tijd zichtbaar waren.

Om risicoaanvaarding te mogen aannemen is het, volgens vaste rechtspraak van de Afdeling (bijvoorbeeld uitspraak van 18 april 2012 in zaak nr. 201108114/1/A2), voldoende dat er, bezien vanuit de positie van een redelijk denkende en handelende eigenaar, aanleiding bestond rekening te houden met de kans dat de planologische situatie op het perceel zou gaan veranderen, in een voor hem negatieve zin. Zoals de Afdeling in die uitspraak voorts heeft overwogen, doet zich alleen passieve risicoaanvaarding voor indien er voorzienbaarheid is en er in het verleden geen stappen zijn ondernomen tot realisering van de bouwmogelijkheden die met het nieuwe regime zijn beperkt of komen te vervallen.

Hieruit vloeit voort dat voorafgaand aan de vraag of onder het oude planologische regime concrete pogingen tot realisering van de bestaande bouwmogelijkheden zijn ondernomen, de vraag dient te worden beantwoord of de nadelige planologische wijziging voorzienbaar was. Daarbij dient rekening te worden gehouden met concrete beleidsvoornemens die openbaar zijn gemaakt. Voor voorzienbaarheid is niet vereist dat een dergelijk beleidsvoornemen een formele status heeft. ABRS 21-08/13 inzake Kollumerland en Nieuwkruisland (RVS:2013:811).

Noot: niets nieuws onder de zon: was er voorzienbaarheid en zo ja, zijn er concrete stappen ondernomen om de oude bouwmogelijkheden alsnog te benutten.