Uitleg koopovereenkomst bij bodemverontreiniging: Haviltex

Het terrein is verontreinigd met huisbrandolie. Gedeputeerde staten hebben geoordeeld dat de verontreinigging ernstig is en urgent en moet worden gesaneerd. In de koopovereenkomst hebben partijen bepaald dat de verkoper de verontreiniging binnen 10 jaren na de koop moet saneren als op dat moment nog de verplichting tot sanering bestaat. Tot zekerheid van de nakoming van de saneringsverplichting heeft de verkoper een bankgarantie afgegeven. Gedeputeerde staten hebben naderhand een nieuwe beschikking afgegeven waarin is geoordeeld dat de verontreiniging ernstig is, maar niet urgent. Bij ongewijzigd gebruik van het terrein behoeft niet te worden gesaneerd. Wijzigingen in de bestemming moeten worden gemeld bij gedeputeerde staten. Koper heeft de bankgarantie ingeroepen, omdat niet binnen tien jaren aan de saneringsverplichting heeft voldaan. Hof onderschrijft de opvatting van de verkoper dat tegen de achtergrond van het overeengekomen gebruik van het terrein de saneringsverplichting is komen te vervallen. Koper heeft ten onrechte een beroep gedaan op de bankgarantie.

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 28-08/18 (ECLI:NL:GHARL:2018:7691).

Noot: Haviltex criterium

Het hof stelt voorop dat de vraag hoe in een schriftelijk contract de verhouding tussen partijen is geregeld, niet kan worden beantwoord op grond van uitsluitend een zuiver taalkundige uitleg van de bepalingen van het contract. Voor de beantwoording van die vraag komt het immers aan op de zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan deze bepalingen mochten toekennen en op hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten (HR 13 maart 1981, ECLI:NL:HR:1981:AG4158); Haviltex.

Voorts volgt uit HR 20 februari 2004 (ECLI:NL:HR:2004:AO1427) dat bij de uitleg van een dergelijk geschrift telkens van beslissende betekenis zijn alle omstandigheden van het concrete geval, gewaardeerd naar hetgeen de maatstaven van redelijkheid en billijkheid meebrengen, alsmede dat in praktisch opzicht vaak van groot belang is de taalkundige betekenis van de bewoordingen van het geschrift, gelezen in de context ervan als geheel, die deze in (de desbetreffende kring van) het maatschappelijk verkeer normaal gesproken hebben. Verder komt bij de uitleg betekenis toe aan de aard van de transactie, de omvang en gedetailleerdheid van de contractsbevestiging, de wijze van totstandkoming ervan – waarbij van belang is of partijen werden bijgestaan door (juridisch) deskundige raadslieden – en de overige bepalingen ervan (HR 29 juni 2007, ECLI:NL:HR:2007:BA4909 en HR 19 januari 2007, ECLI:NL:HR:2007:AZ3178).