Herziening erfpachtcanon Amsterdam

De gemeente Amsterdam mag de jaarlijkse vergoeding voor de erfpacht op basis van de huidige marktwaarde herzien. In Amsterdam staan verreweg de meeste woningen op grond die eigendom is van de gemeente. Voor het gebruik van die grond betalen de bewoners een jaarlijkse pachtsom: de canon. Bij het afsluiten van de canon werd destijds afgesproken dat de gemeente deze na een termijn van 75 jaar kon herzien op basis van een onafhankelijk deskundig oordeel. Die termijn is verlopen en nu wil de gemeente de canon aanpassen. De Stichting Erfpachters Belang (SEBA) en een aantal particuliere bewoners zijn het daarmee oneens. Omdat er destijds geen herzieningsbepaling met die strekking in de vestigingsakte was opgenomen, mag de canon volgens hen nu niet worden herzien op basis van de huidige marktwaarde van de grond. Ook menen zij dat de deskundigenrapporten, waarop de gemeente de huidige herziening baseert, uitgaan van verkeerde uitgangspunten en rekenmethoden. De rechtbank Amsterdam oordeelt anders: omdat een herziening van de canon wel is voorzien in de Algemene Bepalingen mag de gemeente deze wel degelijk doorvoeren. Daarnaast geldt dat de deskundigen zelf mogen bepalen welke uitgangspunten en methoden ze hanteren. Kortom: herziening van de canon op grond van de huidige marktwaarde van de grond is toegestaan. Wel vindt de rechtbank dat de deskundigen beter hadden moeten uitleggen hoe ze tot hun oordeel zijn gekomen. Rechtbank Amsterdam 05-06/13 (LJN: CA2167).
De deskundigen zijn in beginsel vrij in te hanteren uitgangspunten en zij zullen op basis van eigen deskundigheid – intuïtie, kennis en ervaring van de markt – in onderling overleg tot beslissingen moeten komen. Daarbij stelt de rechtbank voorop dat de door de deskundigen gekozen uitgangspunten en berekeningsmethoden alleen marginaal kunnen worden getoetst.

Echter: motivering in deskundigenadvies is onvoldoende en er blijkt niet van hoor en wederhoor. Dit brengt mee dat die bindend adviezen vernietigbaar zijn.